wzmianka wzmianka
270
BLOG

Geotermia od podstaw (4) Wychłodzisko

wzmianka wzmianka Polityka Obserwuj notkę 1

Wychłodzisko? To chyba jakiś błąd w tytule!

Rzeczywiście, tego słowa nie spotka czytelnik w żadnym słowniku czy w Wiki. Na jednej z konferencji w latach 90. XX wieku dotyczącej geotermii w swoim referacie, dotyczącym prawdopodobnie projektu Stargard, zaproponowałam tylko ustnie, aby obszar do którego zatłacza się schłodzone solanki nazywać wychłodziskiem. Utworzyłam ten termin od znanego górnikom słowa – wyrobisko górnicze. Wychłodzisko geotermalne przy geotermii z zatłaczaniem wód do tego samego poziomu wydawało mi się bardzo trafne. Przyszło mi na myśl właśnie wtedy, w trakcie wygłaszania z wielką tremą referatu. Zimny bąbel powstaje, to jest fakt  niezaprzeczalny dający się sprawdzić prostymi rachunkami, które może zrozumieć każdy oraz prawdopodobnie metodami geofizyki powierzchniowej. Mam już trochę danych na ten temat, ale nie będą ich tu przytaczać, aby to co jest najważniejsze w tej chwili w mojej narracji nie zostało rozmyte. Wtedy, nikt nie zauważył mojej propozycji i nie zauważy jej dzisiaj. Używam go tylko ja przy omawianiu zakładów tego typu.

W notce (3) pokazałam na rysunku obszar, z którego czerpie się wodę pierwotną z otworu wydobywczego, by po odebraniu z niej ciepła wtłoczyć w innym miejscu. W obszar ten wpłynęły wody z dalszej części zbiornika, który rozpatrywany regionalnie jest olbrzymi terytorialnie i objętościowo. Zatłaczanie wody schłodzonej gwarantuje utrzymywanie się ciśnień złożowych na stałym poziomie. Ciśnienie mierzone na jednej głębokości w strefie złożowej przed, w trakcie i po zakończeniu pracy zakładu geotermalnego nie powinno się istotnie obniżać. Pozostaje po naszej działalności to wychłodzisko, które różni się od otoczenia. Z punktu wiedzenia nauki, to właśnie ten fragment górotworu nadaje się szczególnie do badań jego zmienności w czasie. Ja nie jestem naukowcem, ale spróbuję i ten problem przybliżyć czytelnikom zwykłymi rachunkami.  Ale to zostawimy sobie na zaś, bo czekają w kolejce inne ważne problemy z zakresu budowy zakładów geotermalnych z zatłaczaniem. Tu pokażę na rysunku jak to jest z tym przekładaniem wody z jednej kupki na drugą.

Geotermia od podstaw (4) Wychłodzisko

Rys. 1.   Wychłodzisko w kolorze niebieskim. Szkic obszarów z wodami przetłoczonymi pomiędzy otworami w długim okresie czasu. 

Wychłodzisko jest niebieskie, otoczenie pierwotne ma ciepłą barwę. Wychłodzisko zniekształciłam dodatkowo w formę elipsy. Gradacja barw mówi o powiększaniu się jądra wychłodziska o temperaturze zbliżonej do temperatury zatłaczanej wody w miarę upływu czasu. W jądrze zatłaczane wody wypychają wody pierwotne na zewnątrz a ciepło zakumulowane w skałach oddało wodzie wszystkie nadwyżki energii i może nawet trochę skuliło się z zimna. Na brzegach wychłodziska temperatury są wyższe a sam front wody staje się rozmyty. Nie damy rady rozróżnić, która woda poruszająca się w złożu ruchem wymuszonym przez człowieka jest pierwotna, a która dogrzana po długiej wędrówce przez cieplejsze skały i strumień ciepła z głębi ziemi. Tak mam poukładane w głowie od dawna. Staram się myśleć modelowo. A jak modelowo, to znaczy, że wiele spraw można sprawdzać w laboratoriach. Być może robi się to wszystko o czym ja myślę, ale nie mam możliwości ani czasu by to wszystko śledzić.

Na rysunku celowo pokazałam dwa otwory zlokalizowane po upadzie warstw. Warstwa w otworze chłonnym jest niżej położona względem poziomu morza niż w otworze wydobywczym. Tak sobie wyobrażam wykorzystanie grawitacji w przetłaczaniu wód. Schłodzone wody są cięższe od wód pierwotnych i będą przepływały w kierunku upadu z większą prędkością, wypierając ciepłe wody pierwotne ku górze, czyli także w kierunku otworu wydobywczego. Przemyciłam w ten sposób dodatkowe informacje, które warto rozpatrywać przy projektowaniu (upad i grawitację).


Wniosek wynikający z uwzględnienia grawitacji: Lepiej jest składować schłodzone wody w niecce lub do otworu niżej położonego względem otworu produkcyjnego.


Jutro przystąpię do omawiania sposobów udostępniania wód geotermalnych w dubletach.

 

wzmianka
O mnie wzmianka

Wykształcenie techniczne, praca w zawodzie. Do pisania na S24 namówił mnie wnuk Jędrzej.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka